Zazwyczaj wymienia się w pozycji leżącej, pacjent ma głowę lekko odchyloną do tyłu/ fot. Pixabay
Opiekowanie się w domu osobą przewlekle leczoną respiratorem z tracheostomią to proces złożony, na który składa się: wymiana rurki tracheostomijnej oraz tasiemki mocującej, a także zmiana opatrunku i dbanie o miejsce wokół tracheostomii. Dlaczego jest to ważne? Jak to się robi i czy to boli? To najczęstsze pytania, które zadają sobie pacjenci i opiekunowie.
- Najbezpieczniejszym miejscem dla wentylowanego chorego jest jego dom - uważa dr Zbigniew Szkulmowski
Jak powinna wyglądać opieka nad pacjentem korzystającym z wentylacji domowej w dobie zagrożenia zarażeniem koronawirusem? Zdaniem specjalistów, na ten czas zasadne jest ograniczenie odwiedzin składanych pacjentowi przez personel medyczny, który zgodnie z dotychczas obowiązującymi zasadami bywał w jego domu regularnie.
- Osoby zarażone koronawirusem, z ciężką niewydolnością oddechową, będą absolutnie potrzebowały podłączenia pod respirator – tłumaczy dr Robert Suchanke,
Leki, maseczki, płyny odkażające, sprzęt jednorazowy – znikają z aptek. Eksperci głowią się, czy w szpitalach wystarczy łóżek, czy oddziały zakaźne są przygotowane do przyjęcia pacjentów zakażonych wirusem COVID-19. Tymczasem jest jeszcze jeden aspekt przygotowań polskiej służby zdrowia do zmierzenia się z wirusem – dostęp do respiratorów.
Jednym z urządzeń służących do monitorowania pacjenta wentylowanego mechanicznie jest pulsoksymetr/ fot. Pixabay
Osoba, u której wystąpiła konieczność leczenia respiratorem, zazwyczaj opuszcza szpital z właściwie dobranymi i ustawionymi parametrami. Skuteczna opieka nad pacjentem w domu wymaga jednak systematycznego ich kontrolowania.
Dr Zbigniew Szkulmowski doświadczenia, które stały się później podwalinami systemu opieki wentylacyjnej w Polsce zbierał podczas stypendium, a potem pracy w jednym z wiodących francuskich ośrodków zajmujących się wentylacją domową
Zanim w Polsce system leczenia respiratorem w warunkach domowych w ogóle zaczął funkcjonować, w krajach Europy Zachodniej, w których ta tradycja była o kilkadziesiąt lat dłuższa, systemy opieki nad chorymi zdążyły okrzepnąć i funkcjonowały całkiem sprawnie. W tej dziedzinie przodowały Francja Włochy i Dania. Było więc na kim się wzorować. Jak ten czas wspomina doktor Zbigniew Szkulmowski z Ośrodka Wentylacji Domowej w Bydgoszczy?
Im pacjent z respiratora korzysta dłużej w ciągu doby, tym wizyt personelu medycznego w jego domu będzie więcej/ fot. Freepik
Jak długo trwa wizyta personelu medycznego w wentylacji domowej? Różnie. Nie ma jednego standardu, do którego lekarze i pielęgniarki muszą się dostosować. Długość wizyty jest więc wypadkową potrzeb konkretnego chorego i sprawności personelu, który się nim opiekuje.
Lista chorób, w których wskazane jest leczenie domowym respiratorem cały czas się wydłuża/ fot. Freepik
Lista chorób, w których leczenie domowym respiratorem znajduje zastosowanie, jest dość długa. Łączy je to, że zmniejszają zdolność mięśni oddechowych do wytworzenia ciśnienia koniecznego do wykonania wdechu, zwiększają ich obciążenie lub zmniejszają napęd oddechowy. We wszystkich może dojść do hipowentylacji pęcherzykowej.
Praktyka pokazuje, że maski powinno się wymieniać co 3 do 6 miesięcy/ fot. breatheersjournals.com
Jak często wymienia się maskę u chorych korzystających z leczenia respiratorem? Jednej odpowiedzi na to zdawać by się mogło proste pytanie nie ma. Również obowiązujące uregulowania prawne nie rozstrzygają tej kwestii jednoznaczne.
Pielęgniarka jest dla rodziny i chorego nieocenioną pomocą/fort. Freepik
Cierpliwość, czas, umiejętności, odporność psychiczna i – wreszcie – nakłady finansowe związane z opieką. Na tych polach opiekunowie chorych korzystających z respiratorów w domu muszą – choć to niełatwe – się sprawdzić.
– Różne ośrodki podejmowały heroiczne próby, by pacjentów umieścić w domach - wspomina doktor Zbigniew Szkulmowski.
Choć potrzeba wentylowania pacjentów wymagających zastępowania lub wspomagania oddechu w warunkach domowych jest znana tak długo, jak choroby wywołujące niewydolność oddechową, w Polsce leczenie respiratorami w domach chorych funkcjonuje de facto od około dwudziestu lat. To więc stosunkowo nowa gałąź medycyny.
