Kwalifikacja pacjenta do domowego leczenia respiratorem przebiega kilkuetapowo
Zanim chory wróci do domu z respiratorem, przechodzi proces kwalifikacji. Z domowego leczenia respiratorem skorzystać mogą pacjenci z przewlekłą niewydolnością oddechową, ale w stanie stabilnym. Zaostrzenia, będące na przykład wynikiem infekcji, są generalnie przeciwwskazaniem do rozpoczęcia wentylacji mechanicznej w domu.
- Gdy wentylacja jest wspomagana respiratorem, odwracane są niekorzystne procesy powodujące niewydolność oddechową czy nasilające ją - wyjaśnia dr Zbigniew Szkulmowski/ fot. Freepik
Podczas konferencji zorganizowanej przez Koalicję Na Pomoc Niesamodzielnym, jeden z paneli dyskusyjnych poświęcono wentylacji nieinwazyjnej. O wskazaniach do wentylacji nieinwazyjnej w domu pacjenta, roli respiratora w poprawie komfortu pacjenta opowiedział dr Zbigniew Szkulmowski, kierownik bydgoskiego Ośrodka Wentylacji Domowej, a także przewodniczący sekcji wentylacji domowej w Polskim Towarzystwie Anestezjologii i Intensywnej Terapii.
Respiratory używane w domach przez chorych mają niewielkie rozmiary/ fot. Resmed
Respirator – ratuje życie, istotnie je przedłuża i sprawia, że oddychanie przestaje być uciążliwe. Czym właściwie jest? Budowa urządzenia jest dość prosta. Respirator to najprościej mówiąc silnik, kompresor i trochę elektroniki.
Zabiegi tracheostomii i dekaniulacji z powodu możliwych powikłań, powinny przebiegać w warunkach szpitalnych/ fot. Freepik
Zmiana sposobu prowadzenia wentylacji domowej dla chorego zawsze wiąże się z koniecznością hospitalizacji. Bez względu na to, czy chodzi o wykonanie tracheostomii, czy usunięcie rurki z ciała pacjenta i rozpoczęcie wentylowania go za pośrednictwem maski.
Dr Marcin Schiller z Ośrodka Wentylacji Domowej w Bydgoszczy podczas seminarium naukowego poświęconego SMA w podwarszawskim Józefowie opowiadał o doświadczeniach leczenia respiratorem dzieci/ fot. Monika Rydlewska
Objawy hipowentylacji u dzieci nie są charakterystyczne i trudno je rozpoznać pojedynczo. Jeśli jednak razem występuje kilka z nich, być może jest to wskazanie do rozpoczęcia leczenia respiratorem. Włączenie do leczenia poprzedzają szczegółowe badania.
W jaki sposób dobrać rozmiar maski ustno-nosowej? Czy można to w jakiś sposób wymierzyć? Noszę aktualnie rozmiar S, ale bardzo odciska mi się na nosie, więc zastanawiam się, jaki rozmiar byłby lepszy. A może lepiej zastanowić się nad taką o konstrukcji podnosowej? Dziękuję za odpowiedź. Jestem pod opieką Ośrodka Wentylacji w Bydgoszczy.
Źle dobrany interfejs, źle dobrane nastawy respiratora, źle dobrany tryb wentylacji – to najczęstsze czynniki sprawiające, że pacjenci korzystający ze wsparcia respiratora i oddychający przez maskę mogą odczuwać dyskomfort lub mieć problem z synchronizacją oddechu w urządzeniem.
Przy narastającej niewydolności oddechowej lekarz może zaproponować pacjentowi przejście z oddychania przez maskę na wentylację inwazyjną. Wiąże się to z koniecznością wykonania tracheostomii
Kryteria zmiany rodzaju wentylacji z nieinwazyjnej na inwazyjną są dosyć ogólne. Tak naprawdę nie ma dokładnych, precyzyjnych wytycznych w tej materii. Zawsze decyduje o tym lekarz – na podstawie badań i obserwacji pacjenta.
– Różne ośrodki podejmowały heroiczne próby, by pacjentów umieścić w domach - wspomina doktor Zbigniew Szkulmowski.
Choć potrzeba wentylowania pacjentów wymagających zastępowania lub wspomagania oddechu w warunkach domowych jest znana tak długo, jak choroby wywołujące niewydolność oddechową, w Polsce leczenie respiratorami w domach chorych funkcjonuje de facto od około dwudziestu lat. To więc stosunkowo nowa gałąź medycyny.
