Oddychanie to skomplikowany proces, wymagający skoordynowania wielu czynników. Jeśli ów mechanizm przestaje być efektywny, pacjent z niewydolnością oddechową zaczyna korzystać z respiratora. Czym różni się fizjologiczny oddech od tego wspomaganego?

  • Oddech fizjologiczny
  • Oddech wspomagany respiratorem

Przede wszystkim oddychanie to wymiana gazowa – pobieranie tlenu i wydalanie dwutlenku węgla. W procesie oddychania bardzo ważna jest także kwestia kaszlu, czyli eliminacji wydzieliny, która zalega w drogach oddechowych. Funkcją układu oddechowego jest także zachowanie pewnej rezerwy wentylacyjnej dla zwiększonych potrzeb organizmu. Na przykład na czas aktywności fizycznej czy infekcji dróg oddechowych.

Oddech fizjologiczny

W fizjologicznym oddechu bierze udział kilka elementów. Są nimi konstrukcja klatki piersiowej oraz mięśnie oddechowe. Podstawowymi mięśniami, które biorą udział w oddychaniu są mięśnie międzyżebrowe oraz główny mięsień oddechowy – przepona.

Na wdechu następuje skurcz mięśni, który rozszerza i zwiększa objętość całej klatki piersiowej. Następuje spadek ciśnienia, ściana klatki piersiowej  pociąga za sobą płuca, powodując ich poszerzenie. Zmniejsza się ciśnienie w płucach i następuje napływ powietrza – tak jest w czasie wdechu. W czasie wydechu mięśnie oddechowe przestają się kurczyć, a klatka piersiowa wraca do poprzedniej objętości. To powoduje, że zmniejsza się jej objętość. Ciśnienie w drogach oddechowych jest dodatnie, wyższe niż w powietrzu otaczającym. To powoduje wypływ powietrza na zewnątrz.  Jest to proces bierny, można powiedzieć, spowodowany elastycznością ściany klatki piersiowej.  Tak przebiega oddech fizjologiczny.

Jeśli mechanizm oddechu fizjologicznego przestaje działać efektywnie i zabezpieczać potrzeby organizmu, mówimy o tym, że pacjenta dotyka niewydolność oddechowa. Może ona mieć charakter nagły lub przewlekły.

Oddech wspomagany respiratorem

Aby zabezpieczyć potrzeby oddechowe pacjenta, zostaje on podłączony do respiratora. Czyli urządzenia – w zależności od potrzeb – wspomagającego lub zastępującego oddech własny pacjenta.

Wspomaganie oddechowe w sposób istotny, jeśli chodzi o fizjologię różni się od tego, jak oddychamy normalnie. Na czym polega różnica?

Współczesne wentylacja mechaniczna odbywa się za pomocą ciśnień dodatnich. Polega to na tym, że respirator podaje, wdmuchuje pacjentowi powietrze do płuc. W konsekwencji, klatka piersiowa pacjenta rozszerza się na wdechu.  W momencie w którym ciśnienie powietrza z respiratora spada, następuje bierny wydech.

Różnica jest taka, że siły, które działają na płuca, nie są siłami rozciągającymi je od zewnątrz, ale są siłami rozpychającymi płuca od środka. Przy oddechu fizjologicznym na wdechu ciśnienie w jamie opłucnowej w drogach oddechowych spadało, przy wentylacji mechanicznej ciśnienie w jamach opłucnowych i drogach oddechowych oddechowych się zwiększa.

Innymi słowy, wentylacja mechaniczna to proces, który de facto jest niefizjologiczny. Pozwala jednak na uzyskanie poprawy warunków oddechowych pacjenta, dostarczenie do jego płuc powietrza i eliminację dwutlenku węgla.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.