Opieka nad chorym używającym domowego respiratora to nie lada wyzwanie dla bliskich. By dawała poczucie bezpieczeństwa, trzeba ją sprawować świadomie i profesjonalnie. Służy temu szkolenie, które przyszli opiekunowie przechodzą przed opuszczeniem szpitala przez podłączonego do respiratora chorego. Bardzo istotne jest, by już na tym etapie nabyli jak najwięcej umiejętności. 

Od momentu powrotu chorego do domu, służba zdrowia, w tym podmioty medyczne koordynujące używanie respiratora w domu przez chorego, zajmować się będą nadzorem i pomocą w leczeniu. Ciężar codziennej pielęgnacji i doglądania go wezmą na siebie jednak jego bliscy. To trudny moment. Rodzina na tym etapie jest wyposażona w podstawowe informacje i umiejętności zdobyte na wstępnym szkoleniu. Doświadczenie w opiece zacznie jednak zdobywać tak naprawdę dopiero, gdy chory wróci do domu. 

Podstawowe szkolenie

Z powodów formalnych, pierwsze szkolenie opiekunów zazwyczaj przeprowadza personel szpitalny. Najczęściej są to pielęgniarki oddziału, na którym leży chory. Zakres wiedzy, którą muszą zdobyć opiekunowie, wskazuje podmiot, który będzie nadzorował domowe leczenie chorego. 

Bliscy muszą zdobyć stosunkowo rozległe umiejętności w dość krótkim czasie. To spore wyzwanie, ale i warunek konieczny, by pacjent mógł wrócić do domu.

Przed przekazaniem chorego do domu, celowa jest weryfikacja umiejętności opiekunów i uzyskanie od nich pisemnego poświadczenia. Przed rozpoczęciem szkolenia, warto im uświadomić, że zdobycie odpowiednich umiejętności jest warunkiem zgody na przekazanie chorego do domu. Działa to mobilizująco na opiekunów, pozwala na zdobycie wyższych umiejętności, a przede wszystkim zwiększa bezpieczeństwo pacjenta, zwłaszcza w najbardziej ryzykownych pierwszych dniach po przekazaniu do domu – tłumaczy istotę tej części procedury doktor Zbigniew Szkulmowski, od 2006 roku prowadzący w Bydgoszczy Ośrodek Wentylacji Domowej. 

Co musi umieć opiekun?

Podczas szkolenia opiekunowie powinni między innymi posiąść podstawową wiedzę dotyczącą działania i obsługi urządzeń, m.in. respiratora, pulsoksymetru i innego sprzętu, a także potrafić zinterpretować ich alarmy. Szkolenie obejmuje również wymianę układów rur respiratora, prawidłowe mocowanie maski czy awaryjną wymianę rurki tracheostomijnej – w zależności od rodzaju prowadzonej terapii. Ponadto, opiekunowie muszą potrafić ocenić, czy leczenie jest skuteczne, a jeśli nie – umieć na tę sytuację zareagować. 

Część szkolenia poświęca się sytuacjom kryzysowym, wymagającym natychmiastowego podjęcia działań. Opiekun musi wiedzieć co zrobić, gdy zatka się rurka tracheostomijna, a także potrafić ją wymienić w trybie awaryjnym. Musi też wiedzieć, co zrobić w przypadku zdarzeń losowych. Kłopoty z pracą respiratora i innego sprzętu, utrata zasilania czy zatrzymanie krążenia u chorego – to tylko niektóre z nich. Powinien także – w razie konieczności – umieć przeprowadzić reanimację.  

Bardzo istotną częścią opieki nad chorym oddychającym za pośrednictwem rurki tracheostomijnej jest pielęgnacja. Opiekun musi potrafić sprawnie odessać drogi oddechowe chorego oraz wiedzieć, jak przeprowadzić podstawowe zabiegi fizjoterapeutyczne. Już w domu poziom wiedzy opiekunów powinien być sukcesywnie podnoszony podczas cyklicznych wizyt personelu medycznego. 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.