Jaskra – nie boli a kradnie wzrok

Eksperci biją na alarm. Choroby oczu coraz częściej stają się w Polsce przyczyną niepełnosprawności (z powodu całkowitej lub częściowej utraty wzroku). Niestety, według prognoz, osób niewidomych i niedowidzących będzie przybywać, m.in. w związku z postępującym starzeniem się społeczeństwa. 

Do najważniejszych przyczyn ślepoty należą zaćma i jaskra. Ta druga jest jednak o tyle gorsza, że spowodowana nią utrata wzroku jest nieodwracalna.

Jaskra – jak jej zapobiegać

– W Polsce na jaskrę choruje około miliona osób. Ale tylko połowa z nich została zdiagnozowana. Powodem takiego stanu rzeczy są m.in. niska świadomość społeczna i bezobjawowy przebieg choroby. Jaskra nie boli, ale kradnie wzrok – ostrzega prof. Iwona Grabska-Liberek, kierownik Kliniki Okulistyki Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego SPSK w Warszawie i prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.

Wzrok dziecka powinien być skontrolowany już w 2.-3. roku życia

Ekspertka podkreśla, że około 70 proc. przypadków jaskry jest wykrywanych zbyt późno, aby uratować widzenie, nawet przy intensywnym leczeniu. Dlatego apeluje, aby dmuchać na zimne i regularnie badać swój wzrok. W ramach profilaktyki zaleca wszystkim osobom po 35. roku życia wykonywać kompleksowe badanie okulistyczne co 2 lata, a osobom z grupy podwyższonego ryzyka co rok (warto pamiętać, że na jaskrę częściej chorują kobiety i osoby po 40. roku życia). Takie badanie powinno obejmować nie tylko standardowy wywiad oraz pomiar ostrości widzenia, ale także badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego i analizę wyglądu tarczy nerwu wzrokowego (badanie dna oka).

– Jaskra jest chorobą nieuleczalną, ale wczesne jej wykrycie i leczenie pozwalają zachować dobre widzenie – podkreśla prof. Jacek Szaflik, kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki II Wydziału Lekarskiego WUM, jednocześnie wyjaśniając, że leczenie nie ma na celu poprawy widzenia, lecz jedynie zatrzymanie lub zmniejszenie tempa rozwoju choroby, a przez to uniknięcie ślepoty.

Bezpłatne badania w kierunku jaskry – gdzie wykonać

Eksperci przypominają o możliwości skorzystania z bezpłatnych badań przesiewowych w kierunku jaskry.  Można z nich skorzystać w ramach III edycji kampanii Polscy Okuliści Kontra Jaskra (organizowanej z okazji Światowego Tygodnia Jaskry). W dniach 10-16 marca, wszyscy chętni, którzy zgłoszą się do placówek okulistycznych biorących udział w akcji, będą mogli wykonać specjalistyczne badania diagnostyczne – bez skierowania i bez ponoszenia żadnych kosztów.

Wspomnianą wyżej kampanię zorganizowało Polskie Towarzystwo Okulistyczne (PTO), przy współudziale Polskiego Związku Niewidomych.

Jakie są główne czynniki ryzyka jaskry?

• Wiek po 40. roku życia;
• Nadciśnienie tętnicze;
• Przypadki jaskry występujące w rodzinie;
• Podwyższone stężenie cholesterolu we krwi;
• Cukrzyca;
• Przewlekły stres;

Choć nie na wszystkie z wymienionych wyżej czynników ryzyka mamy wpływ, to jednak na niektóre już tak. Dlatego eksperci zachęcają do tego, aby w ramach profilaktyki jaskry zadbać nie tylko bezpośrednio o swoje oczy, lecz także szerzej, o zdrowy styl życia.

– Zdrowiu naszych oczu służą m.in. takie czynniki jak: regularna aktywność fizyczna, niepalenie, leczenie nadciśnienia (jeśli je mamy), leczenie podwyższonego cholesterolu i zdrowe żywienie. Ważne, aby dieta była bogata w antyoksydanty – podpowiada prof. Iwona Grabska-Liberek.

Lista ponad 60 placówek medycznych z całej Polski, w których można wykonać badania, dostępna jest na stronach internetowych: www.tydzienjaskry.pl oraz www.pto.com.pl.

Wiktor Szczepaniak, zdrowie.pap.pl