Badanie poziomu przytomności pacjenta: Skala Glasgow (GCS)
Skala Glasgow (GCS od ang. Glasgow Coma Scale) stosuje się w medycynie, aby ocenić poziom świadomości pacjenta. Stosuje się ją np. w medycynie ratunkowej. Zaprojektowali ją dwaj neurochirurdzy: Brian Jennet i Graham Teasdale.
- Skala GCS – badanie kontaktu słownego, reakcji ruchowych i otwierania oczu
- Ocena przytomności pacjenta wg skali Glasgow – interpretacja wyników
- Ograniczenia skali GCS
Jak ocenić świadomość pacjenta po urazie mózgu? W medycynie takim narzędziem jest między innymi skala Glasgow. Stosuje się ją zarówno w medycynie ratunkowej, aby ocenić poziom świadomości pacjenta po urazie głowy, jak również w trakcie leczenia. Skala Glasgow wykorzystuje trzy parametry.
- otwieranie oczu
- kontakt słowny
- reakcję ruchową.
Skala Glasgow służy jednak do oceniania przytomności pacjentów od mniej więcej 4. roku życia – stosuje się ją bowiem u pacjentów, z którzy mają rozwiniętą umiejętność mowy.
Każdy z wykorzystanych w ramach skali Glasgow parametrów ocenia się w skali 1-5. Następnie wyniki się zlicza.
Skala Glasgow: Otwieranie oczu:
- 4 punkty – bez bodźca (spontaniczne)
- 3 pkt. – na polecenie, po wypowiedzeniu bądź wykrzyczeniu go (na dźwięk)
- 2 pkt. – na bodźce bólowe, na ucisk płytki paznokciowej, mięśnia czworobocznego lub wcięcia nadoczodołowego (na ucisk)
- 1 pkt – pacjent nie otwiera oczu, przy braku czynników utrudniających.
Skala Glasgow: kontakt słowny:
- 5 pkt. – logiczny tzn. pacjent prawidłowo podaje imię, miejsce i datę (jest zorientowany co do miejsca, czasu i własnej osoby)
- 4 pkt. – splątany (pacjent jest zdezorientowany, ale prawidłowo się komunikuje)
- 3 pkt. – nieadekwatny, pacjent mówi nie na temat bądź krzyczy pojedyncze słowa
- 2 pkt. – niezrozumiały – na przykład pojękiwanie, stękanie
- 1 pkt – bez reakcji.
Skala Glasgow: reakcja ruchowa
- 6 pkt. – pacjent spełnia polecenia ruchowe
- 5 pkt. – pacjent lokalizuje bodziec bólowy (unosi dłoń nad obojczyk przy bodźcu na głowie lub karku)
- 4 pkt. – pacjent wykazuje reakcję obronną na ból (np. wycofanie, próba usunięcia bodźca bólowego, cechy głównie prawidłowe)
- 3 pkt. – patologiczna reakcja zgięciowa, odkorowanie (pacjent zgina kończyny w łokciu, cechy wyraźnie nieprawidłowe)
- 2 pkt. – patologiczna reakcja wyprostna, odmóżdżenie (pacjent prostuje kończyny w łokciu)
- 1 pkt. – brak reakcji.
Wyniki badania GCS
Korzystając ze skali Glasgow, łącznie można przyznać od 3 do 15 punktów. Ważne jednak, aby obok całkowitego wyniku punktacji zaznaczyć punktację w poszczególnych kategoriach. Wynik pozwala ocenić przytomność pacjenta.
W skali Glasgow zaburzenia świadomości dzieli się na:
- 13-15 GCS – łagodne zaburzenia świadomości,
- 9-12 GCS – umiarkowane zaburzenia świadomości,
- 6-8 GCS – brak przytomności,
- 5 GCS – odkorowanie,
- 4 GCS – odmóżdżenie,
- 3 GCS – śmierć mózgu.
Skala ma pewne niedoskonałości a także ograniczenia. Istnieją bowiem sytuacje, w których ocena za pomocą tego narzędzia jest utrudniona. To na przykład intubacja, afazja czy niedowład bądź porażenie. Należy pamiętać, że punktacja w skali Glasgow służy jedynie do oceny stopnia zaburzeń świadomości, nie jest zaś kryterium orzekania o śmierci mózgu.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.
