9 wczesnych objawów demencji

Demencja to nie jedna choroba. To szereg różnych schorzeń. Aktualnie specjaliści do spektrum chorób demencyjnych zaliczają już grubo ponad setkę schorzeń. Najczęściej spotykanymi odmianami demencji są: choroba Alzheimera, demencja z ciałami Lewy’ego, demencja czołowo-skroniowa i demencja naczyniowa.

Wśród wczesnych objawów otępienia wymienia się kilka zachowań chorego, które jednak w przypadku konkretnych osób i konkretnych rodzajów demencji cechuje różne nasilenie. Jakie więc zachowania bliskiej nam osoby powinny niepokoić?

1. Zmiana dotychczasowych aktywności

Twój bliski pasjonował się wędkarstwem? Robótkami ręcznymi? Pasjami czytał, grał w brydża lub regularnie spotykał się z przyjaciółmi i nagle, z dnia na dzień, bez wyraźnej przyczyny, zarzucił te pasje? Wycofanie z dotychczasowych aktywności, niechęć do dawnych pasji, brak zainteresowania kontaktami towarzyskimi z przyjaciółmi może być jednym z wczesnych niepokojących sygnałów świadczących o demencji.

2. Problemy z zapamiętaniem ostatnich wydarzeń

Każdemu z nas zdarza się, że umykają nam nieistotne detale, bywamy rozkojarzeni. Jeśli jednak zapamiętywanie ostatnich wydarzeń sprawia naszemu bliskiemu wyraźne problemy, może to stanowić jeden z pierwszych objawów demencji. Podobnie czerwona lampka powinna nam się zapalić, gdy nasz bliski wielokrotnie, pomimo otrzymywania odpowiedzi na swoje pytanie, ponawia je. Na przykład pytając kilkukrotnie „Co będzie na obiad? „, „O której będzie pociąg?” itp.

3. Znane, ale skomplikowane czynności zaczynają sprawiać kłopot

Co to oznacza? Jeśli twój tata był świetnym i doświadczonym kierowcą, ale w pewnym momencie zaczął mieć problem z właściwą oceną sytuacji na drodze, jeśli mama perfekcyjnie zorganizowała kwestię dbania o domowe rachunki i nagle te czynności zaczęły jej umykać może to być znak postępującego powoli otępienia.

– Mój ociec był zawodowym kierowcą. Całą karierę zawodową prowadził autobus. Gdy odchodził na emeryturę w latach 90., dostał od kolegów samochód osobowy. Przez wiele lat nim jeździł, aż w końcu pewnego dnia, jadąc drogą krajową, zaczął nią jechać pod prąd. To był jeden z pierwszych zauważonych przez nas symptomów, że coś złego zaczyna się z nim dziać. I oczywiście wyraźny dla nas sygnał, że nie powinien już prowadzić – opowiada pani Jadwiga o swoim ojcu.

4. Kłopot z dobraniem słów

U chorych na demencję słowa z czasem coraz trudniej zrozumieć, coraz trudniej przypisać im właściwie znaczenie. Zaczyna się to jednak niewinnie – od kłopotów ze znalezieniem właściwego sformułowania, mylenia znaczeń czy wypełniania luki po słowie, które w pamięci trudno odnaleźć opisowo, posługując się skojarzeniami. Np. „podaj mi to ciepłe” jako określenie koca.

5. Dezorientacja

– Z tego, że dziadek zaczął chorować, rodzina zdała sobie sprawę tak naprawdę dopiero wówczas, gdy kiedyś wyszedł do kościoła i nie potrafił odnaleźć drogi powrotnej do domu – opowiada pani Anna. W chorobach demencyjnych zdarza się również, że nasz bliski zapomina o umówionych spotkaniach. Może również „zgubić się w czasie” – mieć przekonanie że znalazł się w przeszłości, szukać miejsc znanych z przeszłości – domu z dzieciństwa, ulubionej w młodości kawiarni itp.

6. Kłopoty z liczeniem

U niektórych chorych na początku pojawiają się kłopoty z liczeniem, trudności z rozumieniem liczb. Mogą one owocować na przykład kłopotami podczas płatności w sklepach.

7. Zaburzenie relacji skutek-przyczyna

Charakterystyczne dla chorób demencyjnych są również kłopoty z rozwiązywaniem problemów i myśleniem przyczynowo-skutkowym.

– Zdarzyło się, że dziadek, chcąc się dostać do czegoś, co stało na parapecie po drugiej stronie szyby okiennej, zamiast uchylić okno, stłukł szybę – opowiada pani Anna.

Gołym okiem widać więc, że wszystkich zachowań osób cierpiących na choroby demencyjne mimo najlepszych intencji nie sposób przewidzieć.

8. Odkładanie przedmiotów w nietypowe miejsca

Zdarzyło ci się szukać kluczyków od samochodu, portfela, innych przedmiotów codziennego użytku? I potem okazało się, że znalazłeś je w miejscu, w którym kompletnie byś się tego nie spodziewał? Pewnie tak. Bywa to nawet przyczynek do żartów czy anegdotek świadczących o rozkojarzeniu. Jeśli jednak tego typu sytuacje u seniorów zaczynają się powtarzać, być może to być sygnał ostrzegawczy, jeden z wczesnych sygnałów demencji.

9. Zmiany osobowości

– Zawsze byłem osobą zrównoważoną. Towarzyskim facetem. A stałem się aroganckim osobnikiem, który nie kontrolował swoich zachowań. Moja żona nie wytrzymała tego i się rozwiedliśmy – tak o początkach swojej choroby mówił pan Adam. Nietypowe i nieadekwatne do sytuacji i charakteru zachowania oraz trudne do racjonalnego wytłumaczenia zmiany osobowości również są wczesnym symptomem demencji.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.