Zespół zachodzącego słońca dotyka osób z chorobami otępiennymi. Mówi się, że cierpi na niego 20-40 procent pacjentów z chorobą Alzheimera. Jak się objawia zespół zachodzącego Słońca u podopiecznego i jak sobie z nim radzić?

  • Zespół zachodzącego Słońca – przyczyny
  • Jak objawia się zespół zachodzącego słońca?
  • Zespół zachodzącego słońca – konsekwencje

Zaburzenia definiowane jako zespół zachodzącego słońca u podopiecznych dają o sobie znać w godzinach popołudniowo-wieczornych lub nocnych. Chory zaczyna wówczas nieco inaczej funkcjonować. Opiekunowie, choć zauważają niepokój i narastającą dezorientację podopiecznego, czasami nie łączą tych objawów z porą dnia.

Zespół zachodzącego Słońca – przyczyny

Zespół zachodzącego Słońca wciąż jest dla naukowców i lekarzy zagadką. Jego przyczyn specjaliści upatrują w procesie neurodegeneracji – a konkretnie obumierania neuronów w układzie nerwowym odpowiedzialnych za kontrolę nad czuwaniem i snem. Zespołowi zachodzącego słońca sprzyjają także trudne dla pacjenta z chorobą otępienną doświadczenia, jak na przykład konieczność hospitalizacji, przeprowadzka, doświadczenie silnego stresu, wzburzenia, emocji w ciągu dnia.

Jak objawia się zespół zachodzącego słońca?

U podopiecznych mogą się pojawić następujące objawy:

  • silny niepokój, nawet lęk
  • pobudzenie (z krzykami i agresją włącznie)
  • dezorientacja (głównie co do czasu i miejsca)
  • trudności z rozpoznawaniem nawet bliskich osób
  • zaburzenia snu (kłopoty z zaśnięciem, częste budzenie się w nocy)
    omamy wzrokowe
  • trudności z wypowiadaniem się
  • zaburzenia toku myślenia
  • wahania nastroju, drażliwość.

Co charakterystyczne dla zespołu zachodzącego słońca, za dnia pacjenci nim dotknięci funkcjonują znacznie lepiej.

Zespół zachodzącego słońca – konsekwencje

Dostrzeżenie problemu opiekunom może pomóc przearanżować plan dnia w taki sposób, aby pewne czynności przychodzące osobom dotkniętym chorobami otępiennymi z większym trudem, wykonywać w pierwszej połowie dnia. Wówczas, gdy chorego łatwiej nakłonić do współpracy. Jednak nawet jeśli uda się zmienić plan dnia w taki sposób, aby popołudnie i wieczór były zarezerwowane na relaks, nie oznacza to, że problem udało się poskromić. Wieczorne pobudzenie, zaburzenia snu itp. mają dla pacjenta pewne następstwa, np.

  • niewyspanie i wszelkie związane z nim konsekwencje
  • brak energii w dzień
  • utrudniona rehabilitacja, życie codzienne
  • zachowania agresywne – niosące ze sobą niebezpieczeństwo wyrządzenia krzywdy komuś lub sobie.

Zespół zachodzącego słońca – jak sobie z nim radzić

Nie ma jednego lekarstwa, które pomoże się uporać z zespołem zachodzącego słońca. Postępowanie terapeutyczne skupić się powinno na oddziaływaniach pozafarmakologicznych, czyli:

  • zmianie stylu funkcjonowania chorego
  • dbałości o higienę snu
  • zadbania o odpowiednie oświetlenie mieszkania
  • odwracaniu uwagi podopiecznego, itp.

Gdy jednak te sposoby zawodzą, lekarze wspomagają terapię melatoniną lub neuroleptykami.

Zespół zachodzącego słońca: porady dla opiekunów

  • Oświetlenie – odpowiednie oświetlenie pomoże unikać u chorego dezorientacji i niepokoju. Pomóc może chociażby umieszczenie w pokoju chorego lampki, która może się palić przez całą noc.
  • Niekiedy pomaga włączenie telewizora – trzeba jednak dbać o to, aby emitowany w nim program nie nasilał niepokoju podopiecznego.
  • Dbałość o to, aby bodźce dochodzące do podopiecznego nie były zbyt silne. Głośna, dudniąca muzyka, odgłosy zabawy, krzyki itp mogą nasilać objawy zespołu zachodzącego słońca.
  • Dbanie o higienę snu – podopieczny powinien kłaść się i wstawać zawsze o tej samej porze, a także unikać długich drzemek w ciągu dnia. Pomoże to niwelować zaburzenia snu.
  • Ekspozycja na światło w dzień może pomóc wyregulować zegar biologiczny podopiecznego.
  • Również aktywność fizyczna, np. spacery jest wskazana.
  • Regularne posiłki o określonych godzinach.
  • Unikaj podawania podopiecznemu pobudzających napojów z kofeiną i alkoholu, który może wzmóc dezorientację.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.l

 

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.

Zobacz także