Ministerstwo Zdrowia opublikowało zalecenia dla pielęgniarek ratunkowych w czasie epidemii koronawirusa SARS-CoV-2. Opracowała je Anna Małecka-Dubiela, konsultant krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego. Treść zaleceń publikujemy poniżej.

Zalecenia ogólne:

  • Należy opracować procedury wewnętrzne dotyczące postępowania z pacjentem z podejrzeniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2, uwzględniające specyfikę, organizację pracy.
  • Zapoznać personel z przyjętymi procedurami.
  • Prowadzić szkolenia z zakresu stosowania niezbędnych środków ochrony indywidualnej dla wszystkich pracowników medycznych oraz personelu pomocniczego.
  • Wyposażenie personelu w środki ochrony indywidualnej oraz opracowanie instrukcji dotyczących stosowania. Instrukcja powinna zawierać informację, jakich dokładnie środków ochrony indywidualnej należy użyć przy wykonywaniu czynności wobec pacjenta z podejrzeniem zakażenia wirusem SARS CoV-2.
  • Zakładanie środków ochrony indywidualnej powinno odbywać się w obszarze czystym. Natomiast ich zdejmowanie – w wydzielonym obszarze skażonym.
  • Zapewnienie środków dezynfekcyjnych rąk, sprzętu i powierzchni na każdym stanowisku pracy.
  • Codzienny pomiar temperatury ciała każdego pracownika przed przystąpieniem do pracy w jednostkach systemu.
  • Jeżeli u pracownika poza godzinami pracy występują objawy sugerujące podejrzenie zakażenia wirusem SARS CoV-2, powinien on powiadomić swojego przełożonego.

Postępowanie w przypadku przyjęcia wezwania do pacjenta z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2

  • Należy założyć środki ochrony indywidualnej – rękawiczki jednorazowe, kombinezon lub fartuch barierowy wodoodporny, maseczkę FFP2 lub FFP3, gogle ochronne lub przyłbicę, rękawiczki jednorazowe – druga para na kombinezon lub fartuch; przed założeniem należy pamiętać o zasadzie “nic poniżej łokcia”.
  • Na siedzenia w przedziale kierowcy nałożyć prześcieradła jednorazowe, które jest usuwane po przetransportowaniu pacjenta, przed wykonaniem dezynfekcji.
  • Po dotarciu na miejsce zdarzenia niezwłocznie założyć szczelnie pacjentowi maseczkę chirurgiczną; jeśli stan pacjenta na to pozwala, zaleca się aby w miarę możliwości pacjent sam zakładał maseczkę.

W przypadku, kiedy powód wezwania nie wskazuje na podejrzenie zakażenia SARS-CoV-2

  • Dodatkowy wywiad w trakcie dojazdu.
  • Kierownik ZRM w czasie dojazdu do miejsca wezwania powinien rozważyć w miarę możliwości kontakt telefoniczny bezpośrednio z numerem wzywającym. Podczas rozmowy zebrać dodatkowy wywiad, zwracając uwagę na objawy kliniczne i kryteria epidemiologiczne wskazujące na możliwość zakażenia SARS-CoV-2. Należy także zapytać o stan zdrowia domowników oraz kontakt z potencjalnie zarażonymi. W przypadku, kiedy zachodzi podejrzenie zakażenia SARS-CoV-2, powiadomić o tym fakcie dyspozytora. I dalej postępować, jak w przypadku wezwania do pacjenta z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2.

Gdy nie ma możliwości zebrania dodatkowego wywiadu w trakcie dojazdu

  • Zaleca się wejście na miejsce zdarzenia Kierownika ZRM. Każdorazowo powinien on być wyposażony w pełen zestaw ochronny. Taki, jak do wezwania do pacjenta z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV2. Wyposażenie powinno obejmować maseczkę klasy FFP3, gogle, rękawiczki i fartuch barierowy.
  • Pozostali członkowie ekipy powinni zostać w bezpiecznej odległości umożliwiającej kontakt słowny lub wzrokowy. Można na przykład pozostawić otwarte drzwi mieszkania.
  • Kierownik ZRM przeprowadza wstępny wywiad w celu wykluczenia podejrzenia zakażenia SARS-CoV-2. Bada temperaturę, zwracając uwagę na zachowanie odpowiedniej odległości. A także unika ekspozycji na kaszel i kichanie oraz bliskiego kontaktu z pacjentem i domownikami.
  • W przypadku, kiedy zachodzi podejrzenie zakażenia SARS-CoV-2 powiadamia o tym fakcie pacjenta i rodzinę.
  • Pozostali członkowie zespołu ubierają się w środki ochrony indywidualnej.
  • Kierownik zespołu powiadamia dyspozytora medycznego i postępuje jak w przypadku wezwania do pacjenta z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2 – pkt .

Transport pacjenta z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2

  • Należy odizolować przedział medyczny od przedziału kierowcy – zamknięcie drzwi łączących oba przedziały, zamknięcie okna w ścianie grodziowej.
  • Kierowca przed wejściem do ambulansu zdejmuje zewnętrzną parę rękawiczek (potencjalnie zanieczyszczone), dezynfekuje ręce i zakłada kolejną parę.
  • Pacjentowi należy polecić zdezynfekowanie rąk.
  • Należy ograniczyć kontakt z pacjentem do wykonania tylko niezbędnych medycznych czynności ratunkowych. A także stosować standardowe objawowe postępowanie w przypadku duszności, unikając wykonywania nebulizacji.
  • Należy poinformować rodzinę i osoby mające kontakt z pacjentem o konieczności odbycia 14-dniowej kwarantanny domowej oraz wykonania testu w kierunku SARS CoV-2 zgodnie z zaleceniami Powiatowego Inspektora Sanitarnego właściwego ze względu na miejsce podejrzenia zakażenia, który został powiadomiony o tym fakcie przez głównego dyspozytora medycznego.
  • Po zrealizowaniu wyjazdu i przekazaniu pacjenta, konieczna jest dezynfekcja ambulansu. Należy usunąć z niego wszelkie jednorazowe elementy wyposażenia, z którymi miała styczność osoba chora. Dezynfekcję należy przeprowadzać zgodnie z aktualnym stanowiskiem NIZP-PZH dotyczącym dezynfekcji/dekontaminacji ambulansów, pamiętając także o klamkach zewnętrznych.
  • Ważne jest zabezpieczenie członków ZRM w preparaty do dezynfekcji rąk i chusteczki dezynfekcyjne do powierzchni.
  • W karetce należy ograniczyć do niezbędnego minimum ilość sprzętu. Na noszach powinny być tylko jednorazowe prześcieradła. Natomiast sprzęt (defibrylator, ssak, respirator) zabezpieczone dodatkowo foliami ochronnymi.
  • Zaleca się stosowanie worków samorozprężalnych jednorazowego użycia.
  • Stosowania pomiaru ciśnienia tętniczego – bez użycia słuchawek (których nie ma jak bezpiecznie założyć w kombinezonie); pomiar metodą Riva-Rocciego „na palec”; gdy trudno wybadać tętno na palec (podwójne rękawiczki) – przy ocenie działania pulsoksymetru.
  • Używanie mankietu ciśnieniomierza łatwo zmywalnego.
  • Zaleca się wyznaczenie stanowisk dekontaminacji ambulansów z dedykowanym do tego odrębnym personelem.

Pacjent zgłaszający się do Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych samodzielnie:

  • W wejściu do oddziału wyznaczona osoba ubrana w odzież ochrony indywidualnej (czepek, maskę chirurgiczną, gogle lub przyłbice fartuch ochronny, rękawice) mierzy temperaturę ciała termometrem bezdotykowym.
  • Gdy u pacjenta występuje temperatura powyżej 38 st., pacjent zakłąda maskę, a pielęgniarka triage (ubrana w środki ochrony indywidualnej) podejmuje decyzje.
  • Jeżeli pacjent podaje jako dolegliwości tylko kaszel i gorączkę bez żadnych innych schorzeń, ma założoną maskę chirurgiczną i powinien być odesłany do izby przyjęć szpitala zakaźnego własnym środkiem transportu lub dedykowanym transportem. Zakaz korzystania ze środków komunikacji zbiorowej. Według wytycznych Konsultanta Krajowego w dziedzinie chorób zakaźnych: „Osoby spełniające kryterium podejrzenia przypadku powinny zgłosić się i być leczone w warunkach oddziału zakaźnego lub obserwacyjno-zakaźnego”.
  • Jeżeli występują dodatkowo inne schorzenia, które wymagają hospitalizacji w SOR w szpitalu ogólnym, pacjent powinien zostać izolowany do pomieszczenia, w którym zostanie zbadany przez lekarza specjalistę (ubranego w kombinezon lub fartuch barierowy, czepek, maskę FFP2, gogle, lub przyłbicę, rękawiczki 2 pary; w zależności od stanu i schorzenia występującego u pacjenta).
  • Pielęgniarka na zlecenie lekarza pobiera materiał do badań laboratoryjnych oraz wymazy w kierunku grypy oraz SARS CoV-2. Pielęgniarka zabezpieczona w środki ochrony indywidualnej tj.: kombinezon lub fartuch barierowy, czepek, maskę FFP2, gogle, lub przyłbicę, rękawiczki 2 pary diagnostyczne.
  • Do opieki nad pacjentem powinna być wyznaczona jedna pielęgniarka lub ratownik.

Pacjent przywieziony przez Zespół Ratownictwa Medycznego

  • Pielęgniarka triage ubrana w środki ochrony indywidualnej (maska chirurgiczna, gogle, lub przyłbica, fartuch barierowy, czepek, rękawiczki – 2 pary diagnostyczne) przeprowadza wywiad od członków ZRM. Pacjent pozostaje w ambulansie do momentu podjęcia decyzji przez pielęgniarkę triage.
  • W przypadku podejrzenia zakażenia wirusem SARS CoV-2 przy braku innych schorzeń – pacjenta powinno się przewieźć do izby przyjęć szpitala zakaźnego.
  • W przypadku przywiezienia pacjenta z podejrzeniem zakażenia wirusem SARS CoV-2 i występującymi dodatkowo innymi schorzeniami wymagającymi hospitalizacji w SOR – w szpitalu ogólnym pacjenta powinno się izolować w stworzonym do tego obszarze. Dalsze postępowanie tak jak w przypadku pacjenta zgłaszającego się samodzielnie do SOR.
  • W przypadku pacjenta z podejrzeniem zakażenia wirusem SARS CoV-2 znajdującego się w stanie nagłego zagrożenia życia, pielęgniarka triage umieszcza pacjenta w obszarze resuscytacyjno-zabiegowym. Wyznaczonej sali resuscytacyjno-zabiegowej, dedykowanej tylko dla takich pacjentów – jeżeli jest taka możliwość w oddziale.
  • Personel medyczny przebywający w sali resuscytacyjno-zabiegowej powinien być zabezpieczony w środki ochrony indywidualnej (czepek chirurgiczny, fartuch barierowy, maskę FFP2 lub FFP3, gogle, lub przyłbica, rękawiczki – 2 pary diagnostyczne i jałowe, zastosowanie kombinezonu w przypadku: złamań otwartych, ran, zabiegów, intubacji, bronchoskopii i nacięć).

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.