Zdarza się, że ból po zabiegu operacyjnym utrzymuje się mimo wygojenia się tkanek. Na czym polega tzw. przetrwały ból pooperacyjny?

Przetrwały ból pooperacyjny to patologiczny, przewlekły ból utrzymujący się po operacji pomimo tego, że tkanki są wygojone.

Cechy charakterystyczne bólu przetrwałego:

  • rozwija lub nasila się po ingerencji chirurgicznej
  • stanowi kontynuację ostrego bólu pooperacyjnego bądź rozpoczyna się po okresie wygaszenia dolegliwości bólowych
  • trwa przynajmniej 3-6 miesięcy
  • znacznie obniża komfort funkcjonowania pacjenta
  • zlokalizowany jest w operowanym miejscu, zgodnie z zakresem unerwienia nerwu w miejscu operowanym lub rzutujący na tkanki głębokie lub trzewne.

Ból przetrwały, po jakich zabiegach pojawia się najczęściej?

Ból przetrwały może się pojawić po szeregu różnych zabiegów operacyjnych, takich jak:

  • amputacje, np. kończyn
  • torakotomia – zabieg polegający na otwarciu klatki piersiowej, aby uzyskać dostęp do znajdujących się w niej narządów
  • mastektomia – ujęcie piersi
  • cholecystektomii – usunięcie pęcherzyka żółciowego
  • nieskuteczna operacji kręgosłupa z powodu dyskopatii
  • histerektomia – operacja usunięcia macicy
  • operacje przepukliny pachwinowej
  • alloplastyce stawu biodrowego.

Pooperacyjny ból przetrwały – czynniki ryzyka

Czynniki wpływające na rozwój przetrwałego bólu pooperacyjnego dotyczą trzech sfer. Część jest związana z pacjentem, np. wiek, czynniki genetyczne predyspozycje psychiczne, stres. Część wynika z charakteru zabiegu: rodzaj znieczulenia, stopień i charakter uszkodzenia tkanek, czas technika zabiegu. Natomiast część dolegliwości bólowych wiąże się z samym leczeniem.

Przetrwały ból pooperacyjny najczęściej ma charakter bólu neuropatycznego. Z czasem jednak, może wystąpić jego komponent ośrodkowy, funkcjonalny.

Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia bólu przetrwałego ważne, aby wybrana przez chirurga technika była precyzyjna i jak najmniej inwazyjna, a w przypadku zabiegów w obrębie klatki piersiowej oszczędzała nerwy międzyżebrowe i nerw międzyżebrowo-ramienny.
Ważne jest również okołooperacyjne postępowanie anestezjologiczne. Do potwierdzonych metod niwelujących ryzyko powstania przetrwałego bólu pooperacyjnego należą:

  • znieczulenie zewnątrzoponowe
  • blokady nerwów obwodowych
  • ciągła infiltracja rany pooperacyjnej
  • dożylne wlewy lidokainy

A także jakość uśmierzania bólu ostrego.

Leczenie przetrwałego bólu pooperacyjnego powinno uwzględniać nie tylko nasilenie i mechanizm bólu, ale obejmować także aspekty psychologiczne.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.