Cytrusy zawierają związki o działaniu fototoksycznym. Latem trzeba na nie uważać. Kontakt skóry z sokiem tych owoców – na przykład podczas ich obierania – i wystawienie jej następnie na słońce może skończyć się uporczywymi przebarwieniami.

Latem nie potrzeba wiele, aby doszło do zmian skórnych. Promieniowanie UV ma na nią szkodliwy wpływ, o czym przypominają specjaliści podczas XI Tygodnia Świadomości Czerniaka, który trwa od 17 do 23 maja 2022 r.

Prof. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym w Warszawie podkreśla, że nowotwory skóry są najczęstszymi nowotworami u osób rasy białej. Stanowią ok. 10 proc. wszystkich nowotworów. Istotnym czynnikiem ryzyka dla rozwoju tych chorób stanowi słońce.

Promieniowanie ultrafioletowe emitowane przez słońce przyczynić się może także do reakcji fototoksycznych, o których przypomina prof. Grażyna Kamińska-Winciorek, kierownik Zespołu ds. Raka i Czerniaka Skóry w Narodowym Instytucie Onkologii im. M. Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym, Oddział w Gliwicach. Objawiają się one zapaleniami skóry i/lub uporczywymi przebarwieniami. A dochodzi do nich wskutek połączenia dwóch czynników:

  • kontaktu skóry z substancją fototoksyczną
  • ekspozycji na słońce.

Substancje fototoksyczne w cytrusach

Na liście licznych roślin zawierających takie substancje znajdują się cytrusy, a zatem cytryna, limonka, pomarańcza, pomelo czy grejpfrut.

„Do ekspozycji na limonkę dochodzi najczęściej po wyciśnięciu owocu do napoju. Sok ściekający po skórze w połączeniu z ekspozycją na słońce może powodować powstanie charakterystycznych pasm zapalenia skóry lub hiperpigmentacji” (nadmiernej pigmentacji – przyp. Serwis Zdrowie) – czytamy w obszernym artykule naukowym na temat reakcji kontaktowych na pokarm autorstwa Claudii Killig i Thomasa Werfela opublikowanym na łamach Medycyny po Dyplomie.

W literaturze medycznej opisany jest przypadek kobiety, która podczas opalania się obierała pomelo. Gromadziła skórkę a także miąższ owocu na odsłoniętym podbrzuszu. Zarówno w tym miejscu, jak i na grzebiecie dłoni oraz pomiędzy palcami pojawiła się u niej wysypka oraz stan zapalny, które przekształciły się w przebarwienia.

Tego rodzaju przypadków jest opisanych sporo w literaturze dermatologicznej (dziewczynka z pęcherzami na dłoniach po wyciskaniu limonki i ekspozycji na słonce, młoda kobieta z ciemnymi smugami na twarzy nogach a także dłoniach po kontakcie skóry tych miejsc z sokiem cytrusowym w Kambodży itd.).

Uważać należy także na kosmetyki, które zawierają olejki eteryczne wytworzone z owoców cytrusowych.

Złote zasady dbania o kondycję skóry

Prof. Kamińska-Winciorek przypomina, jakie są złote standardy dbania o skórę:

  • podczas słonecznej pogody smarowanie się co kilka godzin kremami z wysokim filtrem SPF (do czterech aplikacji dziennie)
  • unikanie przebywania na słońcu pomiędzy 10 a 16.
  • noszenie kapeluszy z szerokim rondem,
  • sprawdzanie całej skóry u dermatologa raz w roku (ale nie wcześniej niż 6 tygodni po wystawianiu jej na słońce)
  • a także samoobserwacja znamion co miesiąc.

Justyna Wojteczek, zdrowie.pap.pl

Źródła:
  1. Akademia Czerniaka
  2. Praca na temat reakcji fototoksycznych i fotoalergicznych opublikowana w Kosmos. Problemy nauk biologicznych
  3. Medycyna po Dyplomie

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.