Jak wyrazić oświadczenie woli dotyczące pobrania narządów po naszej śmierci? Jakie zasady obowiązują przy przeszczepie narządów lub tkanek od żywego dawcy? Jaka jest kondycja transplantologii w Polsce?


W 2019 r. przeprowadzono w Polsce prawie 1500 przeszczepień narządów, w tym 959 transplantacji nerek i 351 przeszczepień wątroby. Zapotrzebowanie na przeszczepy, podobnie jak w innych krajach, jest jednak  większe niż liczba dawców.
– Każdy przeszczep narządu ma swoje źródło w decyzji o wielkiej wartości etycznej. Decyzji, aby bezinteresownie ofiarować część własnego ciała z myślą o zdrowiu i dobru innego człowieka. Na tym właśnie polega szlachetność tego czynu, który jest autentycznym aktem miłości. To słowa papieża Jana Pawła II, który tak określił akt oddania narządów dla ratowania ludzkiego życia. Tę sentencję przywołują również twórcy serwisu internetowego dawca.pl.

Brak sprzeciwu oznacza domniemaną zgodę na przeszczep

W polskim prawie obowiązuje domniemana zgoda na bycie dawcą. W praktyce oznacza to więc, że zgodą na bycie dawcą jest już brak sprzeciwu. Mimo tego, w Polsce jak i na świecie promuje się noszenie przy sobie oświadczenia woli.

– Oświadczenie woli jest wyłącznie drukiem informacyjnym i jego podpisanie powinno stać się przyczynkiem do dyskusji wśród rodziny, znajomych, przyjaciół, by wyrazić swoją wolę oraz chęć oddania narządów po śmierci – uważają autorzy serwisu internetowego dawca.pl.

Jak wyrazić sprzeciw wobec pobrania narządów po naszej śmierci?

Innymi słowy, jeśli nie chcesz, by Twoje narządy zostały pobrane do przeszczepienia po śmierci, powinieneś zgłosić sprzeciw. Dokonać go można na kilka sposobów:

  • Dokonać wpisu w centralnym rejestrze sprzeciwów na pobranie komórek, tkanek i narządów ze zwłok ludzkich.
  • Podpisać własnoręcznie oświadczenie pisemne wyrażające sprzeciw.
  • Złożyć oświadczenia ustne w obecności co najmniej dwóch świadków. Świadkowie takie oświadczenie muszą pisemnie potwierdzić.

Pobranie narządów po śmierci dawcy

W przypadku zmarłego dawcy pobranie narządu odbywa się z poszanowaniem godności zmarłego i nie stanowi przeszkody w sytuacji ostatniego pożegnania (np. otwarta trumna).
Ważne! Aby jednoznacznie wyrazić swoją chęć bycia dawcą po śmierci, warto nosić przy sobie podpisane oświadczenie woli.

Pobranie komórek, tkanek lub narządów od żyjącego dawcy

W przypadku przeszczepów niektórych tkanek czy narządów, takich jak fragment wątroby, nerka itp. dawcą może być najbliższy krewny w linii prostej. W przypadku rodzeństwa, osoby przysposobionej lub małżonka, innej osoby, jeśli uzasadniają to szczególne względy osobiste (konieczna jest wtedy zgoda sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu dawcy). Potencjalny dawca jest informowany o ewentualnym ryzyku zabiegu i poddany szczegółowym badaniom.
Ważne! Dawcą może być osoba o pełnej zdolności do czynności prawnych, która wyraziła dobrowolną i pisemną zgodę przed lekarzem na bycie dawcą dla określonego biorcy.

Źródła:
  1. Serwis internetowy dawca.pl
  2.  https://zdrowie.pap.pl/wywiady/byc-zdrowym/nowe-niezwykle-zycie-po-przeszczepieniu-narzadu

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.