Partnerzy portalu:
Wtorek: 3 grudnia 2024

Niedożywienie - bez względu na przyczyny - zawsze wymaga interwencji żywieniowej/ fot. Freepik

Monika Rydlewska

Niedożywienie: marasmus, kwashiorkor, sarkopenia

Nie każde niedożywienie widać gołym okiem. Przekłada się ono na utratę masy mięśniowej, którą pacjentom w rekonwalescencji, pacjentom w bardziej zaawansowanym wieku czy o ograniczonej sprawności bardzo trudno odbudować.

  • Marasmus
  • Kwashiorkor
  • Kacheksja
  • Sarkopenia

Niedożywienie zawsze przekłada się na upośledzenie pracy organizmu i utratę masy mięśniowej. Manifestuje się jednak różnie. Na przykład w niepowikłanym głodzeniu (marasmus) – BMI pacjenta jest poniżej <18,5. Z kolei dla sarkopenii charakterystyczna jest  zmiana składu ciała, choć waga pacjenta może nie wzbudzać niepokoju.  Niedożywienie – bez względu na przyczyny –  zawsze wymaga interwencji żywieniowej.

Marasmus

Niedożywienie typu marasmus, zwane również niedożywieniem prostym charakteryzują:

  • zanik mięśni
  • zmniejszenie masy ciała
  • spadek wskaźników antropometrycznych,
  • zmniejszenie wskaźników immunologicznych
  • prawidłowe lub zmniejszone stężenie białka i albumin

W skrajnych przypadkach, u pacjentów dotkniętych niedożywieniem typu marasmus, wszystkie te zaburzenia występują.

Aby pokonać ten rodzaj niedożywienia wystarczy na ogół uzupełnienie niedoborów w drodze żywienia dojelitowego. Pacjent przez jakiś czas odżywia się przez zgłębnik nosowo-jelitowy lub przechodzi kurację dożywiania doustnego za pomocą specjalnego żywienia medycznego.
Ważne, aby ten proces odbywał się stopniowo. Chodzi o readaptację jelita cienkiego do wchłaniania i trawienia pokarmów.

Kwashiorkor

Pod pojęciem kwashiorkor rozumieć należy natomiast ostre niedożywienie z hipoalbuminurią i obrzękami.

Często zdarza się jako następstwo ostrej choroby, urazu, operacji.
Przyczynę tej choroby stanowi jakościowy lub ilościowy niedostatek białka w diecie, choć również niewystarczająca podaż witamin i składników mineralnych wpływa na rozwój kwashiorkoru.

Kwashiorkor jest szczególnie niebezpieczny dla dzieci, ponieważ może zostawić po sobie trwałe zmiany: zaburzenia psychiczne, niepełnosprawność intelektualną i fizyczną.
Ten typ niedożywienia charakteryzuje:

  • zanik mięśni i tkanki tłuszczowej
  • zmęczenie, osłabienie drażliwość, apatia
  • powiększenie ślinianek
  • obrzęki na całym ciele: w szczególności na nogach, wydatny brzuch, ginekomastia
  • pękanie paznokci
  • częste oddawanie moczu.

Czasami u pacjentów „gołym okiem” nie widać znacznego ubytku masy ciała. Dzieje się tak z powodu obrzęków, które podwyższają co prawda  BMI pacjenta, ale tak naprawdę to woda zatrzymana w tkankach.
Kwashiorkor zdarza się u dzieci a także chorych z nadwagą i otyłością.

Kacheksja

Kacheksja to ogólnoustrojowa reakcja zapalna rozwijająca się w przypadku wielu nowotworów. Jest istotną przyczyną utraty łaknienia (jadłowstrętu) i zmniejszenia masy ciała.

Objawy kacheksji to m.in.:

  • utrata masy ciała
  • lipoliza
  • zanik mięśni i narządów wewnętrznych
  • jadłowstręt
  • przewlekle występujące nudności
  • osłabienie
  • zaburzenia czucia
  • hipermetabolizm.

Występuje zwykle u pacjentów z przewlekłymi chorobami, np. w chorobie nowotworowej albo AIDS.

Kacheksję określa się również mianem: kacheksji nowotworowej lub nowotworowym zespołem anorektyczno-kachektycznym.

Czytaj także: Choroba onkologiczna i niedożywienie: diabelski duet

Sarkopenia

Stan, w którym dochodzi do zmiany struktury organizmu. U pacjentów borykających się z sarkopenią mięśnie zostają zastąpione tkanką tłuszczową. Sarkopenii sprzyja zaawansowany wiek, przejście stanów związanych z przewlekłym niedożywieniem, takich jak np. kacheksja, anoreksja, bulimia, zespoły złego wchłaniania. Sarkopenii sprzyja również brak aktywności fizycznej, szczególnie ćwiczeń siłowych. Ważne jest także zapewnienie pacjentowi odpowiedniej podaży białka w diecie.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.

 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe.

Zapisz się do newslettera

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.

Najważniejsze
informacje i porady
w podcastowej pigułce!