Najważniejsze prawa pacjenta w szpitalu
Nawet jeśli mamy szczęście nie bywać w szpitalu, trzeba sobie zdawać sprawę z jednego. Ten stan nie potrwa wiecznie i w końcu albo my, albo nasi bliscy znajdą się pod opieką szpitalnego personelu. Warto więc zawczasu poznać, jakie mamy prawa gdy przebywamy na szpitalnym oddziale i w razie potrzeby świadomie z nich korzystać.
1. Prawo do informacji o swoich prawach
Nawet jeśli trafiając do szpitala nie masz o nich zbyt wielkiego pojęcia, informacja na ten temat powinna zostać w placówce umieszczona w jakimś ogólnodostępnym miejscu, a w przypadku pacjentów, którzy nie mogą się poruszać – informacja powinna się znajdować w pomieszczeniu, w którym znajduje się pacjent.
2. Prawo do informacji o świadczeniach
W szczególności obejmuje ono informację o rodzaju i zakresie świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmiot leczniczy, w tym o profilaktycznych programach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, realizowanych przez ten podmiot.
3. Prawo do leczenia szpitalnego
Do podjęcia leczenia szpitalnego uprawnia skierowanie wystawione przez lekarza, również takiego, który nie jest lekarzem ubezpieczenia zdrowotnego. Jeśli pogorszenie Twojego stanu zdrowia jest nagłe i wymaga natychmiastowej pomocy medycznej, masz prawo do otrzymania jej bez skierowania.
4. Prawo żądania drugiej opinii
Zdarza się, że z różnych przyczyn jako pacjent masz wątpliwości co do leczenia. Masz prawo, aby lekarz, który udziela Ci świadczeń zdrowotnych, zasięgnął opinii innego lekarza lub zwołał konsylium lekarskie. Jeśli uzna to za bezzasadne i odmówi, zarówno twoje żądanie, jak i jego odmowa powinny zostać oficjalnie odnotowane w dokumentacji medycznej. Dotyczy to także świadczeń udzielanych przez pielęgniarkę i położną.
5. Prawo do bezpłatnych środków farmaceutycznych i materiałów medycznych
Innymi słowy lekarz, pielęgniarka ani ktokolwiek z personelu medycznego nie ma prawa wymagać od Ciebie zaopatrzenia się w jakiekolwiek materiały medyczne gdy przebywasz w placówce (igły, strzykawki, opatrunki, itp.).
6. Prawo do pomieszczenia oraz wyżywienia adekwatnych do Twojego stanu zdrowia
To jedna z kontrowersyjnych kwestii podczas leczenia szpitalnego. Zdarza się, że pacjenci zwracają uwagę na skąpe porcje, niesmaczne posiłki, kiepskie firmy cateringowe (niektóre placówki nie utrzymują własnych kuchni). Również z zakwaterowaniem bywa różnie. Zdarzają się sytuacje, gdy pacjentów jest więcej niż sal, które mogłyby ich pomieścić.
8. Prawo do bezpłatnego transportu sanitarnego
Transport sanitarny obejmuje również transport lotniczy do najbliższego podmiotu, z którym NFZ zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz z powrotem, na zlecenie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Transport sanitarny przysługuje choremu wówczas, gdy zaistnieje natychmiastowa konieczność leczenia w placówce medycznej, w celu zachowania ciągłości leczenia oraz gdy masz schorzenia narządu ruchu, które uniemożliwiają korzystanie z transportu publicznego.
9. Prawo do poszanowania godności i intymności
To delikatna kwestia. W trakcie udzielania Ci pomocy medycznej powinny być obecne tylko te osoby, które są niezbędne ze względu na rodzaj świadczenia. Uczestnictwo innych osób (w tym osób wykonujących zawód medyczny oraz studentów uczelni medycznych) wymaga zgody pacjenta i lekarza. W klinikach oraz w szpitalach uczelni medycznych studenci często są obecni przy badaniach oraz zabiegach medycznych, by obserwować ich przebieg. Lekarz jednak musi zadbać o to, aby liczba studentów i ich zachowanie nie naruszały Twojego prawa do intymności. Pamiętaj, jeśli z jakiejś przyczyny nie życzysz sobie obecności studentów, zawsze możesz prosić o udzielenie go bez ich obecności.
Prawo do poszanowania intymności dotyczy również innych pacjentów – lekarz nie powinien omawiać szczegółów Twojej choroby czy dolegliwości w ich obecności.
Szczególną sytuacją gdy twoja intymność i godność powinny zostać przez personel uszanowane to sytuacja. gdy znajdujesz się w fazie terminalnej schorzenia. Masz prawo do minimalizowania towarzyszącego umieraniu bólu i innych cierpień.
10. Prawo do wyczerpującej i zrozumiałej informacji o swoim stanie zdrowia
Pamiętaj – nie bój się pytać. Jeśli jakieś aspekty leczenia, choroby są dla Ciebie niezrozumiałe, jeśli masz pytania i wątpliwości, masz prawo je zadawać i uzyskiwać odpowiedzi personelu medycznego.
11. Wypis ze szpitala na własne żądanie
Nikt nie może cię w szpitalu zatrzymać wbrew Twojej woli. Jeśli chcesz się wypisać – możesz to zrobić na żądanie. W takiej sytuacji lekarz ma jednak obowiązek w jasny i klarowny sposób poinformować Cię o przewidzianych konsekwencjach dla Twojego zdrowia i życia, związanych z zaprzestaniem leczenia szpitalnego.
12. Prawo dostępu do dokumentacji medycznej
Po zakończonym leczeniu szpitalnym powinieneś otrzymać kartę informacyjną dotyczącą rozpoznania choroby, wyników badań, zastosowanego leczenia, terminów wykonanych zabiegów, dalszych wskazań, czasu zwolnienia od pracy, adnotacji o zapisanych lekach oraz terminach planowanych konsultacji.
13. Prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej
W pewnych sytuacjach, jak ciąża, poród, połóg, ale także niepełnosprawność, masz prawo skorzystać z dodatkowej opieki przez osoby przez Ciebie wskazane. Również w czasie leczenie szpitalnego. Często w przypadku dzieci i osób z poważnymi niepełnosprawnościami takimi opiekunami są bliscy. Co istotne, korzystanie z tej dodatkowej opieki nie oznacza, że personel medyczny może wyręczać się rodziną czy bliskimi osobami w opiece nad chorym. Obowiązek prawidłowego nadzoru nad opieką nad chorym wciąż spoczywa na nim. By uniknąć ewentualnych niedomówień, warto więc wcześniej ustalić, jaką opiekę pielęgnacyjną będzie wykonywała osoba przez Ciebie wskazana, a jaką personel medyczny. Ty ponosisz ewentualne koszty wynikające z korzystania z prawa do dodatkowej opieki. Informacja o wysokości opłat oraz sposobie jej ustalania jest jawna i musi być udostępniona w danym zakładzie.
14. Prawo sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza.
Ścieżkę prawną dotyczącą oficjalnych sprzeciwów i odwołań, a także terminów, których należy dochować, znajdziesz na dokumencie opinii lub orzeczenia lekarskiego.
15. Prawo do dochodzenia swoich praw.
Jedną z takich instytucji, których zadaniem jest ochrona praw pacjenta jest rzecznik praw pacjenta.
Działa przy nim Telefoniczna Informacja Pacjenta: 800-190-590 (z tel. stacjonarnych i komórkowych). Można tam telefonicznie zasięgnąć opinii, dowiedzieć się, jakie prawa przysługują pacjentowi i jak ich skutecznie dochodzić.
16. Prawo niewyrażenia zgody by być dawcą organów lub tkanek po swojej śmierci.
Jeżeli nie chcesz być dawcą organów lub tkanek po śmierci, musisz za życia wyrazić sprzeciw poprzez:
- wpis w centralnym rejestrze zgłoszonych sprzeciwów;
- oświadczenie pisemne z własnoręcznym podpisem;
- oświadczenie ustne złożone w obecności co najmniej dwóch świadków, pisemnie przez nich potwierdzone.
W przypadku małoletniego, który nie ukończył 16 lat lub osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej, sprzeciw może wyrazić za ich życia przedstawiciel ustawowy. W przypadku małoletniego, który ukończył 16 lat, sprzeciw może wyrazić również sam małoletni.Masz prawo nie zgodzić się na przeprowadzenie sekcji zwłok po swojej śmierci. Sprzeciw może złożyć również przedstawiciel ustawowy pacjenta małoletniego lub osoby ubezwłasnowolnionej. Pisemny sprzeciw powinien zawierać: Twoje dane; datę i miejsce sporządzenia pisma; oświadczenie woli (że po śmierci wyrażasz sprzeciw wobec sekcji zwłok) oraz własnoręczny, czytelny podpis. Sprzeciw należy przekazać lekarzowi prowadzącemu do dokumentacji medycznej prowadzonej w szpitalu.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.
