Jakimi lekami trują się dzieci? Tymi, po które łatwo im sięgnąć. Takich zatruć można uniknąć w 100 proc. – niepotrzebne leki oddając do apteki, używane umieszczając w naprawdę niedostępnym dla dziecka miejscu.

  • Dzieci sięgają po „dorosłe” leki
  • Czym przede wszystkim truły się dzieci?
  • Co robić, gdy lekami zatruje się dziecko?

Zatrucia lekami to jedne z najczęstszych poważnych zagrożeń życia u dzieci. Tymczasem w ilu domach listek pigułek antykoncepcyjnych leży na nocnym stoliku albo choćby w jego szufladce, zaś buteleczka z preparatem witaminowym stoi na stole w kuchni? Ile razy matka czy ciocia daje do zabawy maluchowi swoją torebkę, zapominając, że nosi w niej środki przeciwbólowe? Właśnie taka dostępność sprawia, że do szpitali często trafiają zatrute lekami dzieci.

– Tych zatruć naprawdę można uniknąć – podkreśla kierownik Zakładu Medycyny Ratunkowej Dzieci WUM dr Anna Janus-Młodawska.Rodzice mówią, że dziecko bawiło się torebką, albo raczkowało po podłodze w domu babci i znalazło jakieś leki w zasięgu rączki, wzięło leki przygotowane przez osobę dorosłą do zażycia za chwilę. Rzadziej się zdarza, że dziecko zatruwa się lekami, po które sięgnęło do domowej apteczki.

A – jak przypomina specjalistka – zatrucie lekami może się wiązać z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, tymi bezpośrednio zagrażającymi życiu.

Jaka jest skala przypadkowych zatruć lekami u dzieci? W Polsce nie ma dokładnych danych. Dane Centrum Kontroli Zatruć w Stanach Zjednoczonych (US Poison Control Center) pokazują, że każdego roku otrzymuje ono niemal pół miliona telefonów dotyczących przypadkowych zatruć lekami wśród dzieci.

Dzieci sięgają po „dorosłe” leki

W USA 10-letnie badanie (2000-2009), przeprowadzone w oparciu o dane pochodzące z National Poison Data System, wykazało ponad 62,4 tys. przypadków zatruć dzieci lekami opioidowymi, ponad 47 tys. – betablokerami, ponad 39,6 – środkami obniżającymi poziom cholesterolu oraz ponad 38,4 tys. lekami hipoglikemizującymi.

Pojęcie o skali problemu w Polsce daje opublikowana w Przeglądzie Lekarskim praca badawcza lekarzy z jednego tylko szpitala – Szpitala Wojewódzkiego nr 2 w Rzeszowie. Przeanalizowali oni dane pacjentów w wieku 6 miesięcy-18 lat hospitalizowanych wyłącznie w ich placówce z powodu zatrucia (przypadkowego lub celowego) lekami.

Okazało się, że tylko do tego jednego szpitala w omawianym okresie trafiło z tego powodu 295 pacjentów. Przy czym 139 z nich zatruło się lekami przypadkowo. Najmłodsze dziecko, zatrute ibuprofenem, miało sześć miesięcy.

Czytaj także: Gry z przemocą – jak wpływają na dzieci?

Czym przede wszystkim truły się dzieci?

nieopioidowymi środkami przeciwbólowymi, przeciwgorączkowymi i przeciwzapalnymi (40 przypadków),

  • lekami przeciwpadaczkowymi i uspokajająco-nasennymi (20 przypadków),
  • lekami działającymi na układ sercowo-naczyniowy (20 przypadków),

a także:

  • preparatami antykoncepcyjnymi,
  • lekami przeciwalergicznymi i przeciwastmatycznymi,
  • antybiotykami,
  • leki przeciwdepresyjnymi,
  • witaminami lub minerałami (żelazo).

Autorzy pracy zauważają, że na zatrucia przypadkowe najbardziej narażone były dzieci między drugim a czwartym rokiem życia.

Dr Janus-Młodawska zwraca uwagę na to, że dzieci często potrafią poradzić sobie z zamknięciami buteleczek; stąd wcale nie tak rzadko lekarze z jej oddziału ratują maluchy, które opiły się syropu z zamkniętej przecież butelki. Lekarka podkreśla, że zatrucia syropami mogą być bardzo groźne. Dziecko jest w stanie wypić takiego „napoju” sporo, przyjmując tym samym dużo leku.

Co robić, gdy lekami zatruje się dziecko?

Niezależnie od tego, jaki to był lek i w jakiej ilości, trzeba się natychmiast skontaktować z lekarzem.

– Są leki mniej i bardziej toksyczne, ale zaszkodzić może nawet jedna tabletka jakiegoś medykamentu. Rodzic, nie posiadając specjalistycznej wiedzy, może nie być w stanie ocenić ryzyka – podkreśla dr Janus-Młodawska.

Dodaje, że do lekarza trzeba się zgłosić także wtedy, gdy dziecko przyjęło przypadkowo preparat witaminowy przeznaczony dla dorosłych.

– Spora część witamin jest bezpieczna, ale preparaty witaminowe zawierają często np. żelazo. Zatrucie nim to bardzo poważne konsekwencje – przestrzega.

Justyna Wojteczek (www.zdrowie.pap.pl)

Źródła:
  1. D. Owsianik, M. Wojtaszek, E. Mach-Lichota, B. Korczowski: Zatrucia lekami u dzieci hospitalizowanych w Szpitalu Wojewódzkim Nr 2 w Rzeszowie w latach 2010-2014, w: Przegląd Lekarski 2015 / 72 / 9

Czytaj także: Chore dziecko też potrzebuje zabawy

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.