Hipowentylacja to w uproszczeniu niedostateczna eliminacja dwutlenku węgla z organizmu chorego. Jej przyczyny bywają różne. Bardzo często ujawnia się w nocy. Niektórzy chorzy wymagają wspomagania oddychania respiratorem. 

By układ oddechowy działał sprawnie i efektywnie, musi zapewniać właściwą wymianę gazową. Do pęcherzyków płucnych stale musi dopływać odpowiednia ilość świeżego powietrza. Powietrze – “przepłukując” pęcherzyki płucne – wypłukuje również dwutlenek węgla. Hipowentylacja pęcherzykowa występuje wówczas,  gdy to „przepłukiwanie” jest zbyt małe. Może się tak dziać wskutek kilku przyczyn.

Zmęczenie mięśni oddechowych

Jedną z przyczyn hipowentylacji jest zmęczenie mięśni oddechowych.

Możliwość utrzymania wydolnej wentylacji zależy od równowagi pomiędzy mechanizmami neurologicznymi kontrolującym wentylację i siłą mięśni oddechowych z jednej strony, a obciążeniem mięśni oddechowych uwarunkowanym podatnością i oporami płuc i klatki piersiowej – tłumaczy doktor Zbigniew Szkulmowski, bydgoski anestezjolog.

W chorobach nerwowo-mięśniowych płuca, drogi oddechowe i klatka piersiowa nie są zmienione, tak więc obciążenie mięśni oddechowych nie powinno być większe niż normalnie. Jednakże badania wskazują na patologiczny wzrost obciążenia mięśni oddechowych. Bywa on tłumaczony długotrwałym ograniczeniem ruchów oddechowych, powodującym usztywnienie klatki piersiowej i narastanie zmian niedodmowych w płucach.

Jednocześnie, w chorobach nerwowo-mięśniowych prawidłowy jest napęd oddechowy oraz odpowiedź wentylacyjna na wzrost poziomu dwutlenku węgla.

Z kolei przy POChP niewydolność oddechowa bywa spowodowana zmianą kształtu i ułożenia przepony, niedoborami żywieniowymi (powszechnymi w tym schorzeniu) oraz przewlekłym zmęczeniem mięśni oddechowych. Wynika ono ze stałego zwiększania obciążenia tych mięśni na skutek zwiększonych oporów oddechowych i zmniejszonej podatności klatki piersiowej.

Wentylacja respiratorem przez część doby może odciążać mięśnie oddechowe i stwarzać warunki do ich odpoczynku.

Skoliozy, deformacje klatki piersiowej, hipowentylacja otyłych

Wśród chorych wymagających długoterminowej wentylacji respiratorem są także pacjenci ze znacznymi zniekształceniami klatki piersiowej, na przykład skoliozą.

W tym wypadku, w efekcie deformacji między innymi zmniejsza się całkowita pojemność płuc, w tym pojemność wdechowa płuc. Pojawiają się też utrudniające oddychanie zmiany związane np. ze zwężeniami nieprawidłowo przebiegających tchawicy i dużych oskrzeli. Ponadto, przepona, czyli główny mięsień oddechowy, jest ułożona i rozciągnięta nieprawidłowo, co uniemożliwia jej prawidłowe kurczenie się. Powoduje to, że wentylacja nie przebiega jednakowo w całych płucach i w obszarach gorzej wentylowanych narastają zmiany niedodmowe. Czynniki te zwiększają obciążenie mięśni oddechowych i wykonywaną przez nie pracę. Usposabia je to do nadmiernego zmęczenia i prowadzi do hipowentylacji pęcherzykowej i retencji dwutlenku węgla, zwłaszcza w czasie snu – w fazie REM, kiedy napięcie mięśni oddechowych jest najmniejsze.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś do końca nasz artykuł. Jeżeli Cię zainteresował, to bądź na bieżąco i dołącz do grona obserwujących nasze profile społecznościowe. Obserwuj Facebook, Obserwuj Instagram.

 

Jeśli jesteś zainteresowany otrzymywaniem informacji o nowych publikacjach - zapisz się do naszego newslettera.